Vajinismus, dünya da kadınlarda yaygın olarak görülen cinsel işlev bozukluklarından biridir. Tedavi edilebilen bir hastalık olan vajinismusta kadınların birçoğunun bu sorunun sadece kendilerinde olduğunu sanması, cinsellik ile ilgili konuşmaktan çekinmeleri, tedavi sürecini olumsuz etkilemektedir. Tedavinin ertelenmesi daha ciddi sorunlara ve çiftler arası problemlere nedenlere olabilmektedir.
Kadın vajinaya girişi tehlike olarak algılar ve buna bağlı olarak korkar. Perine kaslarının bilinçdışı, istem dışı, refleks kasılmasına bağlı olarak vajinaya girişe izin vermeme durumudur. Bu sürece fizyolojik tepkiler eşlik eder. Kalp atış ve nefes ritmi artar. Lokal olarak perine kasları ve vajina kasılır, vajinaya girişe izin vermez. Kadın bacakların bir birine yaklaştırır ve basenini arkaya çeker. Kendini koruma pozisyonuna alır ve vajinaya girişe izin vermez.
Vajinismus belirtileri kişiden kişiye farklılık göstermektedir. Vajinismusun en belirgin özelliği vajinal kasların istem dışı kasılmasıdır. Vajinismuslu kadın vajina kaslarının kasılmasını yönetemez veya durduramaz. Kasların kasılma sıklığı ve şiddeti her kadında farklıdır. Bu kasılmalar cinsel birlikteliği (penetrasyon) imkansız hale getirir.
Tampon kullanımı veya fitil gibi ilaçların kullanımı sırasında korku yaşanır. Bazı vajinismuslu kadınlarda cinsel birliktelik gerçekleşse bile ağrılı cinsel ilişki (disparoni) meydana gelir. Şiddetli kasılmalar vajinada aşırı ağrı, yanma ve acı hissedilmesine neden olur.
Vajinusmus fobi olarak tanımlanır ve fobilere uygulanan tedavi teknikleriyle kişiye özgü ele alınır.
İlk aşamada kadına korkuya hakkı olduğu ve korku karşısında refleks davranışların olabileceği anlatılarak korkusunu ve refleksini sahiplenmesi sağlanır. Korkuyla baş edebilmesi için gerçeklik terapisi teknikleri kullanılır. Bilişsel-davranışçı terapi çerçevesinde sistematik duyarsızlaştırma ve bilişsel yapılandırma teknikleri kullanılır.
Danışanın kendi vücudunu ve vajinasını tanıması ve sahiplenmesi çalışılır.
Parmak egzersizleri ve penisi vajinaya kabul etme ile terapi süreci bitirilir.
Birçok ilişkide çiftler hekime başvurmaktan çekinmekte ve tedaviden kaçınmaktadır. Aksine çiftler problemi göz ardı ederek, cinsel birliktelik için farklı denemeler, cinsel ilişkiye zorlama gibi kadında daha büyük travmalara neden olabilecek durumlar içerisinde bulunmaktadır. Bu davranışlar kadının cinsel hayatını etkileyerek tedavi sürecini uzatabileceği gibi erkekte de sertleşme bozuklukları, erken boşlama ve cinsel isteksizlik gibi problemlere yol açabilir.
Vajinismus tedavi edilmeden kendiliğinden geçebilecek bir hastalık değildir. Tedavinin ilk aşamasında hastalığın kabullenilmesi en önemli adımdır. Özellikle tedavi sırasında eşlerin desteği oldukça önem taşımaktadır.
Uzman hekim tarafından yapılan değerlendirmeler sonucu hastalığın fiziksel veya psikolojik nedenleri belirlenir ve doğru tedavi planı uygulanır.
