İyi Huylu Prostat Büyümesi (BPH) Neden Oluşur?
Zamanımızda BPH oluşum mekanizması halen net olarak anlaşılmış değildir. Bu da risk faktörlerinin tam anlamıyla ne olduğunun anlaşılamaması demektir. BPH yaşlı erkeklerde meydana gelir, yaş ve testis fonksiyonu ile ilgili faktörlerin BPH gelişiminde rol oynadığını düşünülmektedir.
İyi Huylu Prostat Büyümesi (BPH) Belirtileri Nelerdir?
Kişinin sosyal yaşantısını etkileyen sorunlar arasında gece boyunca idrara çıkmak için uykudan kalkmak ve gündüz sık sık idrar yapma gereksinimi sayılabilir. Özellikle bu iki sorun kişinin sosyal yaşantısında uykusuz kalma, yorgunluk, gitmek istediği yerde tuvalet arayışı gibi sorunlara neden olmaktadır. Ayrıca, idrar akışındaki güç ve hız eskiye göre azalmış ve yavaşlamış olabilir. İdrar yapmaya başlamada bekleme, zorlanma olabildiği gibi, idrarın belli başlı kısmı aktıktan sonra hala idrar sonrasında hala damla damla idrar gelebilir. Bunun yanında kişi idrar yaptıktan sonra idrar kesesinin tamamen boşalmamış olduğu hissine kapılabilir.
Uluslararası prostat semptom-belirti- değerlendirmesinde hastaya sorulan ve sorunun şiddetine göre skorlanan (derecelendirilen) sorular (7 SORU) aşağıda verilmiştir.
- İdrar yapmak için bekleme, zorlanma var mı?
- İdrar tazyiki, akış gücü eskiye oranla azaldı mı?
- İdrarı yaparken, bitinceye kadar, kesik kesik işeme oluyor mu?
- İdrarını yaptıktan sonra hala daha idrar kesesinde idrar kalmış, tam boşalmamış hissi oluyor mu?
- Gece idrar yapmaya kaç kere kalkıyorsunuz?
- Gün boyunca iki saatte ya da daha sık idrara çıkmak gereksinimi duyuyor musunuz?
- İdrar yapma isteği geldiğinde, tutamama hissi, tuvalete zor yetişme, sıkıştırma sorunu yaşıyor musunuz?
Prostat büyümesi genellikle iyi huylu bir tümör olarak büyüme şeklindedir. Bu nedenle kişiler genellikle işeme ile ilgili sorunlarla karşılaşınca bir doktora başvurmaktadır.
Prostatın iyi huylu değerlendirmesinde uygulanan teşhis yöntemleri
- Parmakla prostat muayenesi
- Serumda PSA (total ve serbest PSA) düzeyleri
- Ultrasonografi
- Prostat biopsisi (gerektiğinde)
- İdrar akım hızı ölçümü -üroflowmetri-
- Sistoskopi (gerektiğinde)
İyi Huylu Prostat Büyümesi (BPH) Tedavi Seçenekleri Nelerdir?
BPH tedavisinde ilk basamak mutlaka medikal tedavi olmalıdır. Medikal tedaviden beklenen sonuç alınamıyorsa ya da tedaviye rağmen iyileşmiş olan belirtiler zamanla tekrar meydana geliyorsa artık farklı tedavi alternatifleri gündeme gelmelidir.
İlaç tedavisinde prostat içindeki kasları gevşeten ve idrarın akımına bir pasaj sağlatan ilaçlar (alfa-bloker ilaçlar) buna ek olarak prostatın hacminde azalmaya yol açan ilaçlar kullanılmaktadır. Bunun yanında içinde sabal ekstresi denilen bir bitki ekstresi de medikal tedavide rahatlıkla kullanılabilir.
İlaçlar mesane (idrar kesesi) boynundaki ve prostat içindeki kasları gevşeterek, büyümüş ve yolu tıkayan prostatın gevşemesini ve idrar kanalındaki baskının azaltılmasını sağlar. Ağızdan alınan tablet şeklindeki ilacın etki süresi 24 saat olduğundan devamlı etki sağlamak için günde 1 tablet devamlı alınması gerekir.
Sabal ekstresi bitkisel kökenli bir ilaç olup, prostat içindeki iltihaplanmayı ve prostatın büyümesindeki faktörleri engelleyerek prostat üzerinde rahatlatıcı etki gösterir.
Medikal tedavinin yeterli gelmediği durumlarda artık Kapalı Prostat Ameliyatları gündeme gelmelidir. Bunlardaki en iyi alternatifler etkinlik sırasına göre;
Transuretral rezeksiyon (TUR), bipolar enerji ile, plazmakinetik enerji ile ya da monopolar enerji ile uygulanır.
